PYTANIA/ZAGADNIENIA Z PRZEDMIOTU PRAWO ADMINISTRACYJNE – 2016/2017 (SSA3/SNA3 – letni semestr I roku i zimowy semestr II roku) ORAZ PODSTAWOWE MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE
A) PYTANIA/ZAGADNIENIA Z PRZEDMIOTU PRAWO ADMINISTRACYJNE
EGZAMIN USTNY – TRZY PYTANIA (z każdej części po jednym)
CZĘŚĆ I
1. Administracja publiczna – sposoby definiowania; administracja publiczna a administracja prywatna; sfery ingerencji administracji /funkcje.
2. Sposoby definiowania prawa administracyjnego; pogranicze prawa administracyjnego.
3. Sposoby klasyfikowania norm prawa administracyjnego.
4. Zasady ogólne prawa administracyjnego.
5. Europeizacja polskiego prawa administracyjnego; międzynarodowe prawo administracyjne.
6. Publiczne prawa podmiotowe; władztwo administracyjne; szkoda legalna.
7. Pojęcie i rodzaje źródeł prawa administracyjnego; cechy źródeł prawa administracyjnego.
8. Źródła prawa administracyjnego w świetle regulacji Konstytucji.
9. Skuteczność norm prawa międzynarodowego w prawie wewnętrznym w świetle Konstytucji.
10. Rozporządzenia jako źródła prawa administracyjnego.
11. Lokalne źródła prawa administracyjnego – zarys systemu.
12. Samorządowe akty prawa miejscowego.
13. Statutowe akty prawa miejscowego.
14. Porządkowe akty prawa miejscowego.
15. Akty prawa miejscowego stanowione przez terenowe organy administracji rządowej.
16. Prawo zakładowe w warunkach uczelni publicznej oraz szkoły publicznej.
17. Sądowa kontrola aktów prawa miejscowego a nadzór nad aktami prawa miejscowego.
18. Orzecznictwo sądów i trybunałów jako źródło prawa administracyjnego; prawo sędziowskie.
19. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych zawierających przepisy powszechnie obowiązujące.
20. Stosunki a sytuacje administracyjnoprawne.
21. Cechy charakterystyczne stosunków administracyjnoprawnych.
22. Rodzaje stosunków administracyjnoprawnych.
23. Sposoby powstawania sytuacji administracyjnoprawnych i nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych.
24. Pojęcie form działania administracji publicznej; kryteria klasyfikowania form działania administracji publicznej.
25. Władcze a niewładcze formy działania administracji publicznej.
26. Statut województwa a statut urzędu wojewódzkiego; statut powiatu a statut uczelni publicznej.
27. Statut uczelni publicznej a statut publicznego gimnazjum.
28. Rozporządzenie wojewody a zarządzenie wojewody; rozporządzenie Rady Ministrów a rozporządzenie porządkowe wojewody.
29. Regulamin studiów w Uniwersytecie Wrocławskim jako forma działania administracji; regulamin studiów w Uniwersytecie Wrocławskim w świetle przepisów rozdziału III Konstytucji.
30.Władcze formy działania organów uczelni publicznej.
31. Akt administracyjny a akt normatywny (na przykładzie administrowania organu wykonawczego gminy).
32. Akt administracyjny – pojęcie, sposoby klasyfikowania.
33. Akty administracyjne „dwustronne”/zależne od woli adresata a niewładcze formy działania administracji.
34. Swobodne uznanie a uznanie administracyjne; uznanie administracyjne a sądowa kontrola administracji publicznej.
35. Formy aktów administracyjnych.
36. Decyzja administracyjna a polecenia służbowe; akty administracyjne organów zakładów administracyjnych.
37.Samodzielność organów administracji publicznej w podejmowaniu aktów administracyjnych.
38. Formy działań faktycznych – zarys systemu; działania faktyczne w sprawach paszportowych (lub w sprawach z zakresu obowiązku meldunkowego).
39. Umowy publicznoprawne (umowy administracyjne/porozumienia administracyjne) a umowy cywilne jako formy działania administracji.
40. Identyfikacja i charakterystyka źródeł prawa administracyjnego/form działania administracji publicznej: wyrok WSA we Wrocławiu uwzględniający skargę na decyzję administracyjną; Regulamin studiów w Uniwersytecie Wrocławskim; wysłuchanie wykładu z prawa administracyjnego; wyrok TK uchylający rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające granice powiatów; unieważnienie paszportu.
41. Identyfikacja i charakterystyka źródeł prawa administracyjnego/form działania administracji publicznej: ustawa o samorządzie gminnym; wygłoszenie wykładu z prawa cywilnego; wyrok WSA we Wrocławiu stwierdzający nieważność aktu prawa miejscowego; unieważnienie dowodu osobistego; usprawiedliwienie nieobecności na egzaminie z prawa administracyjnego.
CZĘŚĆ II
42. Typy podziału terytorialnego państwa; rodzaje miejscowości.
43. Rodzaje gmin (jako jednostek podziału terytorialnego).
44. Zasady i tryb wprowadzania zmian w podziale terytorialnym państwa.
45. Podmiot administracji publicznej/organ administracji publicznej/urząd w administracji publicznej.
46. Monokratyczne a kolegialne organy administracji publicznej.
47 Pełnomocnictwo administracyjne (upoważnienie administracyjne).
48. Centralizacja a decentralizacja.
49. Pojęcie i rodzaje decentralizacji.
50. Pojęcie i rodzaje dekoncentracji.
51. Decentralizacja a dekoncentracja.
52. Zakład administracyjny – pojęcie i rodzaje.
53. Korporacja w organizacji prawnej administracji publicznej
54. Uczelnia publiczna (analiza z punktu widzenia: korporacji, zakładu administracyjnego i autonomii).
55. Samorząd studencki a samorząd terytorialny.
56. Samorząd terytorialny a jednostka samorządu terytorialnego; samorząd terytorialny a samorządy specjalne
57. Pojęcie kontroli; sposoby klasyfikowania kontroli administracji publicznej.
58. Pojęcie i rodzaje nadzoru w administracji publicznej.
59. Kontrola a nadzór (w administracji publicznej).
60. Sądowa kontrola administracji publicznej a nadzór.
61. Kontrola prawna administracji publicznej – zarys systemu
62. Zewnętrzna i wewnętrzna kontrola administracji publicznej.
63. Bezpośrednia a pośrednia kontrola sądowa administracji publicznej.
64. Zakres kognicji sądów administracyjnych.
65. Sądowa kontrola władczych form działania administracji.
66. Sądowa kontrola działalności umownej administracji.
67. Pracownicy administracji publicznej.
68. Majątek publiczny.
69. Podstawy odpowiedzialności odszkodowawczej za działania administracji.
70. Naczelne a centralne organy administracji rządowej.
71. Kształtowanie składu osobowego Rady Ministrów.
72. Minister jako organ monokratyczny i członek organu kolegialnego.
73. Rządowa administracja zespolona w województwie.
74. Urząd wojewody a urząd wojewódzki.
75. Wojewoda jako nadzorowany i jako nadzorujący.
76. Kontrola prowadzona przez wojewodę.
77. Kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich – zagadnienia ustrojowoprawne.
78. Rządowa administracja zespolona w województwie a powiatowa administracja zespolona.
79. Organy niezespolonej administracji rządowej; wojewoda a organy niezespolonej administracji rządowej.
80. Jednostki pomocnicze gminy.
81. Miasto na prawach powiatu jako jednostka podziału terytorialnego i jako jednostka samorządu terytorialnego.
82. Zakres działania jednostek samorządu terytorialnego – ustalenia systemowe.
83. Porozumienie jako forma przekazywania zadań i kompetencji w administracji publicznej.
84. Władze jednostek samorządu terytorialnego.
85. Zakres podmiotowy i przedmiotowy referendum lokalnego; ważność i wynik referendum lokalnego.
86. Zależności między organami danej jednostki samorządu terytorialnego.
87. Odwołanie a rozwiązanie organu stanowiącego i kontrolnego jednostki samorządu terytorialnego.
88. Środki nadzorcze i środki o charakterze nadzorczym ad personam w administracji publicznej.
89. Środki nadzorcze ad meritum w administracji publicznej.
90. Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego.
91. Sądowa ochrona samodzielności jednostek samorządu terytorialnego.
92. Organy wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego w znaczeniu procesowym.
93. Rodzaje i nazwy uczelni.
94. Organy uczelni publicznej.
95. Tworzenie i likwidacja uczelni.
96. Nadzór nad uczelniami.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
CZĘŚĆ III
97. Warunki i tryb rekrutacji na studia; nabycie praw studenta.
98. Skreślenie z listy studentów (zasady, tryb, formy działania administracji).
99. Postępowanie w sprawie usprawiedliwienia nieobecności na egzaminie w Uniwersytecie Wrocławskim (tryb, formy działania administracji).
100. Zameldowanie w miejscu pobytu stałego lub czasowego obywateli polskich (zasady, tryb, formy działania administracji).
101. Wymeldowanie z miejsca pobytu stałego lub czasowego obywateli polskich (zasady, tryb, formy działania administracji).
102. Obowiązek meldunkowy cudzoziemców.
103. Rejestr PESEL a rejestr mieszkańców.
104. Rejestr PESEL a numer PESEL.
105. Dowód osobisty a paszport.
106. Zasady wydawania dowodu osobistego
107.Wymiana, unieważnianie i stwierdzenie nieważności dowodu osobistego.
108. Ewidencja ludności (zakres podmiotowy, organy ewidencji ludności, zakres przedmiotowy).
109. Unieważnienie paszportu a unieważnianie dowodu osobistego.
110. Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego a wniosek o zmianę imienia.
111. Nadanie i zmiana imienia (zasady, tryb, formy działania administracji).
112. Nadanie i zmiana nazwiska (zasady, tryb, formy działania administracji).
113. Klasyfikacja aktów administracyjnych (według co najmniej 3. kryteriów) na przykładzie decyzji o: odmowie przyjęcia oświadczenia o wyborze dla dziecka trzech imion; o zmianie imienia; odmowie zmiany nazwiska; decyzji w sprawie wymeldowania obywatela polskiego, skreślenia z listy studentów z powodu niepodjęcia studiów - (identyfikacja; uzasadnienie).
114. Rodzaje dokumentów paszportowych, właściwość organów wydających dokumenty paszportowe; formy działania organów paszportowych.
115. Postępowanie w sprawie wydania dokumentu paszportowego.
116. Dokument paszportowy dla małoletniego.
117. Odmowa wydania, unieważnienie oraz utrata ważności dokumentu paszportowego.
118. Klasyfikacja aktów administracyjnych na przykładzie decyzji organów paszportowych (minimum trzy akty administracyjne; każdy – minimum trzy kryteria).
119. Formy działania administracji w sprawach paszportowych.
120. Identyfikacja form działania administracji publicznej (nazwa; uzasadnienie): wydanie paszportu; wymeldowanie z pobytu stałego; cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych; odmowa usprawiedliwienia nieobecności na egzaminie z Prawa administracyjnego.
121. Identyfikacja form działania administracji publicznej (nazwa; uzasadnienie): dowód osobisty; statut uczelni; ugoda administracyjna; regulamin cmentarza komunalnego; porozumienie powiatów.
122. Identyfikacja aktów administracyjnych - zewnętrznych, konstytutywnych, swobodnych (wraz z uzasadnieniem): skreślenie z listy studentów z powodu rezygnacji ze studiów; regulamin studiów; unieważnienie paszportu; odmowa zmiany imienia; stwierdzenie nieważności zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej.
123. Stan cywilny; akt stanu cywilnego; akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego, rejestracja stanu cywilnego; rejestr stanu cywilnego.
124. Kierownik urzędu stanu cywilnego; okręg rejestracji stanu cywilnego.
125. Formy działania kierownika urzędu stanu cywilnego.
126. Właściwość miejscowa w sprawach rejestracji stanu cywilnego; miejsce zdarzenia; szczególny tryb rejestracji stanu cywilnego.
127. Rodzaje aktów stanu cywilnego – akt urodzenia.
128. Rodzaje aktów stanu cywilnego – akt małżeństwa.
129. Rodzaje aktów stanu cywilnego – akt zgonu.
130. Zmiany w aktach stanu cywilnego.
131. Wydawanie dokumentów z rejestru stanu cywilnego.
132. Pojęcie wywłaszczenia nieruchomości/cele uzasadniające wywłaszczenie nieruchomości.
133. Przesłanki i tryb wszczęcia postępowania w sprawie wywłaszczenia nieruchomości.
134. Decyzja kończąca postępowanie w sprawie wywłaszczenia nieruchomości; skutki decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości.
135. Czasowe a niezwłoczne zajęcie nieruchomości.
136. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość.
137. Zwrot wywłaszczonej nieruchomości.
138. Wychowanie przedszkolne, obowiązek szkolny i obowiązek nauki (zakres podmiotowy i przedmiotowy; stosunki administracyjne; formy działania administracji).
139. Stypendium szkolne a zasiłek szkolny.
140. Samorządowe akty normatywne podejmowane na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
141. Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
142. Cofnięcie a wygaśnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
143. Formy działania administracji na przykładzie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
144. Klasyfikacja aktów administracyjnych na przykładzie decyzji administracyjnych podejmowanych na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (minimum trzy akty administracyjne; każdy – minimum trzy kryteria).
145. Pojęcie: zgromadzenia/zgromadzenia spontanicznego/imprezy masowej/masowej imprezy sportowej/ meczu piłki nożnej.
146. Zgromadzenie jako przedmiot działania administracji publicznej (zasady i tryb; formy działania administracji).
147. Wykorzystanie dróg w sposób szczególny (zasady i tryb; formy działania administracji).
148. Impreza masowa jako przedmiot działania administracji publicznej (zasady i tryb; formy działania administracji).
149. Sytuacja administracyjnoprawna organizatora imprezy masowej/sytuacja administracyjnoprawna organizatora meczu piłki nożnej.
150. Decyzja administracyjna jako forma działania administracji dotycząca imprezy masowej.
B)
PODSTAWOWE MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE:
I. podręczniki:
- punkt wyjścia stanowią podręczniki podstawowe i uzupełniające wskazywane w sylabusie dotyczącym Prawa administracyjnego;
II. ustalenia czynione podczas wykładów i ćwiczeń;
III. źródła prawa (w zakresie adekwatnym do potrzeb - według zaktualizowanego, na dzień egzaminu, stanu prawnego):
1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.);
2) Europejska Karta Samorządu Lokalnego sporządzona w Strasburgu w dniu 15 października 1985 r. (Dz.U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607, z późn. zm.);
3) ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2015 r. poz. 1286 z późn. zm.);
4) ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1515, z późn. zm.);
5) ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz.U. z 2013 r., poz. 934, z późn. zm.);
6) ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156, z późn. zm.);
7) ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz.U. z 2015 r. poz. 96, z późn. zm.);
8) ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2012 r. poz. 392, z późn. zm.);
9) ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.);
10) ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2015 r. poz. 1774, z późn. zm.);
11) ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U. z 2015 r. poz. 812, z późn. zm.);
12) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2015 r. poz. 144 z późn. zm.);
13) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2015 r. poz. 1392, z późn. zm.);
14) ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. Nr 96, poz. 603, z późn. zm.);
15) ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1484, z późn. zm.);
16) ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1647);
17) ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.);
18) ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.U. z 2013 r. poz. 706, z późn. zm.);
19) ustawa z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz.U. Nr 166, poz. 1612, z późn. zm.);
20) ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.);
21) ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz.U. z 2016 r. poz. 10);
22) ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2015 r. poz. 525, z późn. zm.);
23) ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2139);
24) ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U. Nr 167, poz. 1131, z późn. zm.)
25) ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz.U. z 2015 r. poz. 388, z późn. zm.)
26) ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz.U. Nr 185, poz. 1092, z późn. zm.);
27) ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. poz. 1741, z późn. zm.);
28) ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. - Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. poz. 1485);
29) ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitarnych (Dz. U. poz. 1890);
30) rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie trybu kontroli aktów prawa miejscowego ustanowionych przez wojewodę i organy rządowej administracji niezespolonej (Dz. U. Nr 222, poz. 1754);
31) uchwała Nr 26/2015 Senatu UWr z dnia 25 marca 2015 r. w sprawie Regulaminu studiów w Uniwersytecie Wrocławskim.
IV. orzeczenia sądów i trybunałów (w zakresie wskazywanym przez prowadzących zajęcia).