W Zakładzie Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego w latach 2018-2023 realizowany był projekt badawczy finansowany przez Narodowe Centrum Nauki poświęcony odpowiedzialności deliktowej, w szczególności w związku z upowszechnianiem się technologii cyfrowych.
W toku realizacji projektu powstały liczne publikacje naukowe, a przede wszystkim monografie:
1) P. Machnikowski (red.), N. Baranowska, J. Kużmicka-Sulikowska, R. Strugała, M. Wilejczyk, Prawo deliktowe wobec nowych technologii, Wolters Kluwer 2023 [w druku]
Ta praca stanowi pełną prezentację wyników badań. Wykonawcy projektu przedstawiają w niej w pierwszej kolejności podstawowe cechy technologii cyfrowych i opartych na nich zjawisk gospodarczych oraz wpływ ich współczesnego, dynamicznego rozwoju na stan ochrony dóbr jednostek zapewnianej przez cywilnoprawną odpowiedzialność odszkodowawczą. Następnie dokonują szczegółowego omówienia funkcji, jakie spełnia bądź może spełniać prawo normujące tę odpowiedzialność, opisując także w podstawowym zakresie ekonomiczne założenia i konsekwencje reguł odpowiedzialności deliktowej. Przechodząc do podstawowych konstrukcji prawa deliktowego prezentują szczegółowo podmiotowe aspekty odpowiedzialności odszkodowawczej, stosowane przez prawodawcę sposoby wyznaczenia podmiotu odpowiedzialnego za szkodę, oparte na kryteriach sprawstwa i nieprawidłowości działania oraz inne, w szczególności przypisujące odpowiedzialność za zachowanie sprawcze innej osoby oraz niezależne od zachowania sprawczego podmiotu odpowiedzialnego. Następnie analizują prawa i interesy, jakie mogą być chronione prawem deliktowym, rozwiązując szczegółowe problemy dotyczące deliktowej ochrony praw człowieka, utraconej szansy, dóbr osób pośrednio dotkniętych skutkami zdarzenia szkodzącego oraz interesów czysto ekonomicznych. Kolejna część pracy prezentuje zagadnienie przyczynowości w prawie odszkodowawczym, uwzględniając między innymi, istotne dla problematyki nowych technologii, zagadnienie wielości przyczyn (w tym leżących po stronie poszkodowanego) i związaną z nim problematykę dowodową. Dalsza część monografii poświęcona została naprawieniu szkody oraz deliktowym roszczeniom niekompensacyjnym, zbiegowi odpowiedzialności wielu podmiotów za tę samą szkodę oraz roli ubezpieczeń w ochronie odszkodowawczej. Te rozważania pozwoliły na sformułowanie konkluzji co do adekwatności obecnego polskiego (i, w relewantnym zakresie, europejskiego) prawa deliktowego do potrzeb wynikających z upowszechniania się technologii cyfrowych. Przeanalizowano niedostatki reguł odpowiedzialności opartych na sprawstwie i winie i zaproponowano ich uzupełnienie za pomocą norm pozwalających na zmianę rozkładu ciężaru dowodu. Wskazano także potrzebne modyfikacje niezależnej od winy odpowiedzialności producenta (omawiając aktualne propozycje legislacyjne Komisji Europejskiej w tym względzie) oraz sytuacje, w których właściwa może być niezależna od winy odpowiedzialność użytkownika systemu sztucznej inteligencji.
2) M. Wilejczyk, Teorie prawa deliktów, C.H.Beck, 2021
Monografia prof. Magdaleny Wilejczyk stanowi pierwsze w nauce polskiej opracowanie poświęcone przedstawieniu i krytycznej analizie formułowanych w nauce światowej teorii odpowiedzialności deliktowej i prawa ją normującego. Autorka przedstawia dziewięć różnych – mniej lub bardziej kompletnych i uniwersalnych – zestawów twierdzeń opisujących, wyjaśniających, a niekiedy projektujących system prawa deliktowego bądź jego istotne fragmenty. Teorie te omawia, poddaje krytyce (w szczególności ze stanowiska opartego na fundamentach etycznych), a także wskazuje, jakie aspekty obowiązującego w Polsce prawa czynów niedozwolonych można przedstawić za ich pomocą oraz formułuje wnioski co do tego, które z omówionych teorii rzucają najwięcej światła na rozwiązania prawa polskiego albo pokazują, jak w sposób aksjologicznie spójny powinno się to prawo rozwijać.