CO TO SĄ KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI?
Wdrażanie Ram Kwalifikacji do polskiego systemu edukacji to nie tylko zobowiązanie międzynarodowe, wynikające z realizacji założeń Deklaracji Bolońskiej, postanowień Konferencji w Bergen z 2005, w której udział wzięli ministrowie szkolnictwa wyższego z 46 krajów, czy wynikające z Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. Proces ten należy przede wszystkim rozpatrywać w kategorii narzędzia, które służy podnoszeniu jakości kształcenia.
Krajowe Ramy Kwalifikacji (National Qualifications Framework) to opis wzajemnych relacji między kwalifikacjami, integrujący różne krajowe podsystemy kwalifikacji, służący większej przejrzystości, dostępności i jakości kwalifikacji, stworzony dla potrzeb rynku pracy i społeczeństwa obywatelskiego. W szczególności, zawiera on opis hierarchii poziomów kwalifikacji ? każda kwalifikacja jest umieszczona na jednym z tych po?zio?mów. Każdemu z tych poziomów przyporządkowany jest odpowiadający mu poziom w Europejskich Ramach Kwalifikacji.
Ramy Kwalifikacji dla Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego (Qualification Framework for European Higher Education Area) przygotowane zostały w ramach Procesu Bolońskiego i przyjęte w 2005 roku na konferencji w Bergen. Określono w nich osiem poziomów, obejmujących pełną skalę kwalifikacji, od poziomów podstawowych (poziom 1 to np. świadectwa ukończenia szkoły) do zaawansowanych (poziom 8 to np. doktorat). Kraje UE, tworząc Krajowe Ramy Kwalifikacji, są zobowiązane przed upływem 2012 r., by wystawiane przez nie indywidualne zaświadczenia o kwalifikacjach (np. dyplomy uczelni) zawierały odniesienie do odpowiedniego poziomu europejskich ram.
Osiem poziomów kwalifikacji wyznaczono na podstawie następujących kategorii:
- wiedzy
- umiejętności
- kompetencji (personalnych i społecznych).
Główne cele wprowadzenia w Polsce Krajowych Ram Kwalifikacji:
- przejście z systemu edukacji opartego na nauczaniu i treściach programowych do systemu opartego na efektach kształcenia.
- stworzenie systemu dogodnego dla realizacji koncepcji uczenia się przez całe życie - m.in. system walidacji efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego i na tej podstawie nadawanie kwalifikacji uczącym się.
- uelastycznienie systemu edukacji ? m.in. stworzenie praktycznych możliwości szybkiego reagowania na nowe potrzeby społeczeństwa i rynku pracy (autonomia uczelni w zakresie tworzenia kierunków studiów i kształtowania programów, zgodnie z metodologią KRK).
- mobilność - poprzez stworzenie warunków ułatwiających uznawanie w innych krajach, zwłaszcza w państwach członkowskich UE, kwalifikacji nadawanych w Polsce.