Początki Wydziału są nierozerwalnie związane z ideą utworzenia na Śląsku uniwersytetu. Na początku XIV wieku wysunęła ją rada miejska Legnicy, a na początku XV wieku rada miejska Świdnicy. W kolejnych stuleciach ideę tę podjęli członkowie rady miejskiej Wrocławia, którzy chcieli podkreślić wyjątkową pozycję miasta w życiu gospodarczym i politycznym Śląska. W 1505 roku dokument wystawiony przez króla Czech i Węgier Władysława Jagiellończyka przewidywał utworzenie we Wrocławiu uniwersytetu o charakterze krajowym z czterema wydziałami: teologii, filozofii, medycyny i prawa. Do powstania uczelni jednak nie doszło z powodu niechętnego wobec tego projektu stosunku władz Uniwersytetu w Krakowie. Do koncepcji utworzenia uniwersytetu krajowego we Wrocławiu powrócono w połowie XVII wieku. Inicjatorami byli nie rajcy miejscy, a sprowadzeni do Wrocławia jezuici. Spowodowało to silny opór rady miejskiej Wrocławia opanowanej przez protestantów. Jednak poparcie Habsburgów sprawiło, że utworzono we Wrocławiu kolegium, które Złotą Bullą fundacyjną z 21 października 1702 roku Leopold I przekształcił w uniwersytet krajowy zwany Akademią i Uniwersytetem Leopoldyńskim. Do powstania świeckiego wydziału prawa jednak nie doszło, choć przedmioty prawnicze były wykładane w ramach fakultetu filozoficznego i teologicznego, a studenci mogli uzyskać stopień: bakalarza, licencjata, magistra albo doktora prawa kanonicznego. Mimo braku w strukturze Leopoldiny prawa w pierwszym stuleciu odnotowano wśród 9 tysięcy studentów 108 prawników. W 1812 roku powstał na Leopoldinie Wydział Prawniczy, który był trzecim wydziałem na Uniwersytecie. Atrybutem odrębności organizacyjnej Wydziału Prawniczego była jego pieczęć, której kształt i rysunek przetrwał do 1945 roku. Aktywność Wydziału nie ograniczała się początkowo tylko do dydaktyki i badań naukowych, ale obejmowała także sądownictwo. Wydział Prawniczy stanowił kolegium orzekające, wydające opinie prawne w sprawach, które zostały doń skierowane. Kres jurysdykcyjnej działalności wrocławskiego fakultetu prawniczego położyła ogólnoniemiecka ustawa o ustroju sądów z 1877 roku. Na Wydziale Prawniczym nadawano tytuł doktora obojga praw, przeprowadzano też od początku istnienia przewody habilitacyjne. W 1913 roku Wydział Prawniczy zmienił nazwę na Wydział Nauk o Prawie i Państwie. Poszczególne dyscypliny od chwili powstania Wydziału skupiały się w seminariach i instytutach, którymi kierowali dyrektorzy. Najstarsze było Seminarium Prawnicze mające własną pieczęć. Liczba jednostek organizacyjnych stopniowo zwiększała się. W 1942 roku funkcjonowały oprócz Seminarium Prawniczego następujące jednostki: Instytut Nauk o Finansach, Seminarium Nauk o Państwie i Statystyce, Instytut Produkcyjno-Gospodarczy, Instytut Odnowy Prawa Cywilnego, Seminarium Nauk o Prawie, Instytut Kryminalistyczny, Archiwum Prawa Stosowanego.
Reaktywowanie Uniwersytetu Wrocławskiego jako polskiej uczelni państwowej nastąpiło 15 sierpnia 1945 roku dekretem o jego utworzeniu, a kolejny dekret z 24 sierpnia przekształcił go w polską szkołę akademicką z sześcioma wydziałami; wśród nich był Wydział Prawno-Administracyjny (WPA). Zajęcia na tym Wydziale rozpoczęły się w grudniu 1945 roku. Utworzenie w tak krótkim czasie po wojnie Wydziału Prawa było możliwe dzięki kadrze przedwojennych profesorów, docentów, adiunktów i asystentów z dwóch polskich ośrodków akademickich: Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Proces formalnej organizacji Wydziału zakończyło zarządzenie ministra oświaty z 30 kwietnia 1946 roku ustanawiające 17 katedr. W 1950 roku WPA przemianowano na Wydział Prawa (WP). Nowa nazwa miała lepiej oddawać rzeczywistość dydaktyczno-naukową, gdyż na Wydziale zajmowano się głównie naukami prawnymi i ekonomią, a kształcono wyłącznie prawników. W roku akademickim 1955/1956 został zapoczątkowany nowy proces kształcenia polegający na prowadzeniu działalności dydaktycznej poza siedzibą WP. Powołany został Punkt Konsultacyjny Studium Zaocznego Prawa w Opolu. Pod szyldem Wydziału w 1959 roku powołano trzyletnie Zawodowe Studium Administracyjne, które dało początek drugiemu kierunkowi studiów administracji. Rozwój studiów administracyjnych doprowadził do zmiany nazwy wydziału. W 1969 roku Wydział przyjął nazwę Wydział Prawa i Administracji. Kolejna zmiana nazwy związana była z utworzeniem w roku akademickim 1999/2000 trzeciego kierunku studiów – ekonomii. Od 2001 roku Wydział nosi nazwę Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii (WPAE).
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego jest jednym z największych i najlepszych w Polsce. Posiada liczne i nowoczesne obiekty dydaktyczne. Jego struktura zmieniania się na przestrzeni wieków, by dostosować się do runku pracy oraz istniejących w danym momencie kierunków rozwoju nauki.
Dziś Wydział kształci studentów na trzech głównych kierunkach: Prawo, Administracja i Ekonomia. Studenci wszystkich trzech kierunków mogą studiować w trybie stacjonarnym lub niestacjonarnym. Studia prawnicze kończą się magisterium, natomiast studia administracyjne i ekonomiczne zostały przewidziane jako dwustopniowe: trzyletnie licencjackie, po których można studiować na dwuletnich studiach magisterskich. Ponadto studia prawnicze można także realizować w trybie wieczorowym. WPAE poszerzył ofertę także o kierunki anglojęzyczne – Criminal Justice, Bachelor of Business and Administration, Administration in International Organizations, International and European Law. Wydział oferuje także studia niestacjonarne na kierunku Kryminologia (studia I stopnia, trzyletnie), Kryminologia prawnicza (studia II stopnia, dwuletnie). Dużą zmianą świadczącą o rozwoju Wydziału jest współpraca z Uniwersytetem Ekonomicznym, której efektem są studia Konsulting prawniczy i gospodarczy (niestacjonarne I stopnia). Nowością od roku akademickiego 2023/2024 jest kierunek Prawo e-biznesu (niestacjonarne I stopnia).
Dla chcących poszerzać zdobytą wiedzę i swoje kwalifikacje zawodowe Wydział proponuje studia podyplomowe i kursy dokształcające, m.in. z zakresu archeologii sądowej, bezpieczeństwa i higieny pracy, transformacji energetyczno-klimatycznej, prawa medycznego i bioetyki, cyberbezpieczeństwa.
Należy także podkreślić zaangażowanie studentów w rozwój nauk prawniczych i pokrewnych poprzez organizowanie i uczestnictwo w przeróżnych kołach naukowych (jest ich prawie 30), sympozjach, konferencjach, wyjazdach w ramach programu Erasmus+. Dla wyróżniających się absolwentów z tytułem magistra, zamierzających uzyskać stopień naukowy doktora nauk prawnych, funkcjonuje Kolegium Doktorskie Nauk Prawnych w ramach Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Kadrę profesorską stanowią wysoko wykwalifikowani pracownicy; wśród nich wielu pełni funkcje w organach ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym, a także prowadzi kancelarie prawnicze.
Ponadto Wydział współpracuje z dużymi ośrodkami akademickimi w Polsce i za granicą, wśród których są np. Uniwersytet Humboldta w Berlinie, Uniwersytet Autonoma w Madrycie, Narodowy Uniwersytet im. Iwana Franko we Lwowie, Uniwersytet w Cambridge, czy Uniwersytet im. Masaryka w Brnie. Warto również wspomnieć, że od ponad 60 lat wszystkim pracownikom, doktorantom i studentom WPAE służy Wydziałowa Biblioteka, gromadząca zbiory książek z zakresu nie tylko prawa, administracji i ekonomii, ale także historii, filozofii, socjologii czy psychologii. Pokaźny zasób czasopism oraz dostęp do licencjonowanych baz danych (np. LEX, Legalis, Emis oraz zagranicznych) stanowi bezcenne źródło wiedzy. Strona internetowa Biblioteki WPAE prowadzona jest także w języku angielskim.